یک آشنا

گاهی فلسفه میخونم ، فکر میکنم هرکسی باید گاهی فلسفه بخونه ، دید آدم رو نسبت به خیلی چیزا باز میکنه {البته بماند که خیلی هاش رو متوجه نمیشم} . 

داشتم یکی از آثار مارکی دوساد {اصلا سادیسم از فامیل این یارو اومده ، یه فیلسوف قرن 18 هست اهل فرانسه} می خوندم ، به تکه جالبی برخورد کردم ، که اینجا دقیقا بدون دخل و تصرف قرارش میدم ؛ این که اینو قبول داشته باشم یا نه ، بماند!! - مهم اینه که شما چه برداشتی داشته باشید.

ماجرا از این قراره که یه نفر در حال مرگ هست ، کشیشی بر سر بالیت اون حاضر میشه و سعی میکنه ... {سه نقطه یعنی بخونی متوجه میشی }

ولی مرد جواب هایی میده که کشیش جوابی براش نداره.

کشیش : پس اینطوری ھمه چیز در جهان ضروری است؟

مرد محتضر : البته

کشیش : اما اگر ھمه چیز ضروری است پس باید در ھمه چیز نظم وجود داشته باشد ؟

مرد محتضر : کی گفته که نیست؟

کشیش : اما چه کسی یا چه چیزی قادر به ایجاد چنین نظمی است اگر دست ی قادر، متعال وفوق طبیعی نداشته باشد؟

مرد محتضر : آیا باروت وقتی با یک کبریت روشن شود ، به ضرورت منفجر می شود؟

کشیش : بله

مرد محتضر : در این امر دانایی و ھوش کجاست؟

کشیش : جایی نیست.

مرد محتضر : پس می بینی امکان دارد چیزھایی ضرور ی باشند اما آگاھانه ساخته نشده باشند. پس ممکن است که ھمه چیز از یک علت اولیه ناشی شده باشد اما در آن علت ھیچ عقل یا خردی نباشد. 

کشیش : چه نتیجه ای می خواھی بگیری؟

مرد محتضر:می خواھم به تو ثابت کنم که ھمه چیز می تواند به ھمان سادگی که ھست و می بینی باشد ، بدون آنکه وجود آن معلول علتی معقول و خردمند باشد. علل طبیعت می بایست علل طبیعی داشته باشند ، بدون آنکه ھستی نیازی به خاستگاه غیرطبیعی مانند خدای تو داشته باشد و ھمانطور که دیده ام کسی که وجود خودش نیاز به توضیح داشته باشد نمی تواند توضیح دھنده ی بقیه ی چیزھا باشد ، بنابراین معلوم می شود که خدا ھیچ ھدف مفیدی نداشته و وجودش اقتضا یی ندارد. ھر امر محتملی که وجودش اقتضا یی ندارد بی دلیل است و آنچه بی دلیل باشد مانند عدم و نیستی است . پس برا ی اینکه خود را متقاعد سازم که خدا یک توھّم است ، جز اینکه برای شناخت مشخص من ھیچ ھدف مفیدی ندارد نیاز به استدلال دیگری نیست. 

.....

کشیش : اما تو آزادی که انتخاب کنی.

مرد محتضر : ھستم اما مطابق تصور تو که این اختیار را توسط خرد بررسی نکرده است آموزه ی اراده ی آزاد تنھا برای این ابداع شده تا بتواند اصل مرحمت خداوندی را تعبیه کند تا پیش فرضیات دروغین شما را معتبر سازد . آیا انسان زنده ای وجود دارد که چوب دار را کنار جرمش ببیند و با اراده مرتکب جرمی شود که آزاد بود مرتکب آن نشود. ما توسط قدرت ی مقاومت ناپذ یر وادار می شویم وھرگز برای یک لحظه مشخص در موقعیتی نیستیم که در مسیر دیگری به جزسراشیبی که پای ما در آن نھاده شده حرکت کنیم. ھیچ عمل نیکی نیست تا کسانی را که محکوم به پایان طبیعت اند نجات دھد و ھیچ جرمی نیست که برا ی اھداف طبیعی لازم نباشد.

سلطه ی طبیعت دقیقا در توازن کامل بین نیکی و گناه نھفته است. اما آیا می توانی گناھکارباشی وقتی در جھتی که او تو را ھل می دھد حرکت می کنی؟ نه گناھکارتر از زنبوری که پوست تو را نیش می زند.